HINDI KO IKINAHIYA ANG AMA KONG NANGANGALAKAL NG BASURA – PERO SILA, IKINAHIYA NILA ANG SARILI NILA NANG MARINIG ANG ISANG LINYA KO SA GRADUATION NA NAGPATAHIMIK AT NAGPAIYAK SA BUONG PAARALAN.
Labindalawang taon akong binansagang “anak ng basurero.”
Labindalawang taon akong iniiwasan, pinandidirihan, at hinuhusgahan dahil sa trabaho ng tatay ko.
Hindi nila tinignan kung gaano siya kasipag — nakita lang nila ang dumi sa kanyang kamay, hindi ang kadakilaan ng kanyang puso.
ANG TATAY KONG SI MANG ROLDAN
Hindi siya engineer.
Hindi siya abogado.
Hindi siya sikat.
Pero siya ang lalaking gumising araw-araw nang mas maaga pa sa araw,
hahatak ng mabigat na kariton,
magtitiis sa init, ulan, at baho,
para lang makahanap ng plastik at bote na puwede niyang ibenta…
para ako makakain at makapasok sa paaralan.
Madalas nasusugatan ang kanyang kamay sa bubog.
Madalas niyang kinakain ang tirang pagkain mula sa basurahan para hindi na kumain ng baon ko.
Pero kahit ganoon… tuwing umuuwi ako, nakangiti siya.
At palagi niyang sinasabi:
“Anak, hindi ako nababahala sa hirap na to. Ang mahalaga, gumaganda ang kinabukasan mo.”
ANG KALBARYO SA ESKWELA
Pagdating ko sa school, ibang mundo ang sumasalubong sa akin.
Isang mundong puno ng pangmamata.
“Amoy basura!”
“Joshua, nasan tatay mo? Nagkalat ba ulit ng basura sa kalsada?”
“Gusto mo bang magtapon kami ng basura dito para may trabaho tatay mo mamaya?”
May isang beses, may kaklase na nag-spray ng pabango pagdaan ko at sinabing:
“Baka mahawa tayo sa amoy niya.”
Tumawa ang buong klase.
Ako lang ang hindi.
Pero hindi dahil wala akong naramdaman — kundi dahil pinili kong magtiis para sa tatay kong nagbubuhos ng dugo para sa akin.
ANG ARAW NG GRADUATION
Puno ang auditorium.
Mga magulang naka-Amerikana, naka-gown.
Ang tatay ko, pumasok nang tahimik.
Naka-sumbrero para maitago ang buhok na gusot,
naka-lumang polo na ilang ulit nang tinahi,
at sapatos na halos masira na — pero nilinis niya gamit ang basahan mula sa basura.
Tinawag ang pangalan ko:
“VALLEVICTORIAN – JOSHUA R. DELA CRUZ!”
Umalingawngaw ang palakpakan.
Ngunit ang mga mata ng mga kaklase ko ay nagulat — hindi sila makapaniwala.
Ako ang nasa entablado…
At naroon ang tatay kong basurero, nakatingin sa akin, may luha sa kanyang mata.
ANG ISANG LINYANG NAGPABAGO NG LAHAT
Hinawakan ko ang mikropono.
Tahimik ang buong silid.
“Labindalawang taon n’yo akong tinukso dahil ang tatay ko ay nangangalakal ng basura…”
May mga tumungo. May mga natigilan.
“Pero habang ang mga magulang ninyo natutulog sa malalambot na kama…
ang tatay ko, gising. Hinahatak ang kariton para buhayin ako.
Habang kayo nasa mall kasama ang mga magulang ninyo…
kami ni Tatay nasa basura — hindi para magnakaw, kundi para mabuhay.”
Naramdaman ko ang paghinga ng mga tao sa loob.
May mga mata nang nagluluha.
“Kung tinawag n’yo siyang basurero para insultuhin siya…
ngayon, gusto kong malaman n’yong ang basurerong ‘yon ang dahilan kung bakit ako narito.”
Tumingin ako kay Tatay, at buong puso kong sinabi:
“Papa… hindi po kayo nangangalakal ng basura.
KAYO ANG NAGLILIGTAS NG MGA BAGAY NA ITINAPON NG MUNDO…
KATULAD NG PAGLIGTAS N’YO SA AKIN.”
At doon… tumayo ang buong auditorium.
Hindi para sakin —
kundi para sa tatay kong basurero, na ngayon ay itinuring nilang bayani.
💛
“Hindi kahihiyan ang maging anak ng mahirap — kahihiyan ang mawalan ng puso para igalang ang taong nagsakripisyo para mabuhay ka.”
