“BINAWALAN LANG NAMAN SIYA MAGTINDA SA BANGKETA — PERO NANG MALAMAN ANG DAHILAN, TAHIMIK NA LANG ANG MGA PULIS.”
Mainit ang tanghali sa lungsod. Sa tabi ng kalsada, sa ilalim ng lumang payong, nakaupo si Aling Rosa, isang matandang babae na nagtitinda ng lugaw, pritong lumpia, at itlog. Araw-araw, bago pa sumikat ang araw, dala na niya ang maliit na mesa at kalan. Hindi siya nakikilala ng marami — pero sa mga gutom na estudyante at tricycle driver, siya ang “Nanay ng kalsada.”
Ngunit ngayong araw, iba ang hangin. Habang nag-aayos siya ng mesa, lumapit ang dalawang guwardiya ng barangay.
“Nay, bawal po magtinda rito. Kailangan niyo pong umalis.”
“Sandali lang, iho. Tatapusin ko lang po ‘tong binili ng suki ko, ha?”
Ngunit matigas ang mga guwardiya.
“Pasensiya na po, utos ng opisina. Delikado raw dito. Bawal maglatag ng mesa sa bangketa.”
Napatigil si Aling Rosa. Tumitig siya sa kanila, sabay napabuntong-hininga.
“Kung aalis ako rito, saan pa ‘ko kukuha ng pambili ng gamot ng anak ko?”
Tahimik. Wala nang kumibo.
Pero tuloy pa rin sila sa pagpapaalis.
Kinabukasan, umulan nang malakas. Basang-basa si Aling Rosa pero naroon pa rin siya, naglulugaw sa gilid. Nilapitan siyang muli ng isa sa mga guwardiya — si Mark, ang mas batang isa sa dalawa.
“Nay, bakit pa rin po kayo nandito? Sinabihan na po namin kayo kahapon.”
Ngumiti si Aling Rosa habang nilalagay ang takip ng kaldero.
“Hindi ko po kaya, iho. ‘Yung anak ko, si Joel, may sakit po sa baga. Kung hindi ako magtinda, wala kaming kakainin. Pasensiya na po.”
Tumahimik si Mark.
Hindi niya alam kung ano ang sasabihin.
Ang mga mata ng matanda ay may halong pagod, gutom, at pag-asa.
“Magkano po ang lugaw niyo, Nay?”
“Sampu lang po, iho.”
“Sige po, akin na ang lahat ng nasa kaldero.”
Nagulat si Aling Rosa.
“Ha? Lahat, iho?”
Ngumiti si Mark.
“Oo. Pero hindi ko po kakainin lahat. Dadalhin ko po sa barangay — para ipakita sa kanila kung ano ‘yung ‘bawal’ na sinasabi nila.”
Pagbalik ni Mark sa opisina, inilapag niya ang kaldero sa harap ng mga kasamahan niya.
“’Yan ang tinanggalan natin ng kabuhayan. ’Yan ang pinagbabawalan nating magtinda.”
Tahimik ang silid. Ang isa pang guwardiya ay yumuko.
“Hindi ko alam… may sakit pala ang anak niya.”
Mula noon, hindi na pinabalik sa opisina si Aling Rosa. Sa halip, tinulungan siyang makakuha ng maliit na puwesto sa gilid ng palengke — legal at ligtas.
Bumalik ang ngiti sa mukha niya, at nang minsang dumaan si Mark, nilapitan siya ni Aling Rosa.
“Iho, may libreng lugaw ka araw-araw dito. Hindi ko makakalimutan ang ginawa mo.”
Ngumiti si Mark.
“Ako rin po, Nay. Kasi natutunan ko… minsan, ang batas ay kailangan ding sabayan ng puso.”
Moral:
Minsan, hindi lahat ng “bawal” ay masama — at hindi lahat ng “sumusunod sa batas” ay tama.
Dahil sa bawat patakaran, may pusong kailangang unawain.
