“Mula sa Liwanag ng Araw hanggang sa Huling Patak ng Ulan: Ang Kuwento ng Isang Inang Walang Sawang Nagmamahal”
Si Mara ay tatlumpu’t lima taong gulang. Araw-araw, bago sumikat ang araw, naglalakad na siya mula sa maliit nilang barong-barong sa gilid ng Maynila patungo sa palengke. Ang kanyang dalawa pang anak, sina Paolo at Ella, ay naghihintay sa kanya na may halong pagod at saya.
Sa mata ng ibang tao, ordinaryo lamang ang buhay nila—may konting pera, lumang bahay, at kaunting comfort. Ngunit sa puso ni Mara, bawat araw ay laban para sa kinabukasan ng kanyang mga anak. Simula nang mamatay ang kanyang asawa limang taon na ang nakalilipas, siya na ang tagapagtaguyod ng pamilya, at walang araw na hindi siya nakakaranas ng pagod at takot.
Isang araw, habang naglalakad sa kalsada, nakakita siya ng isang matandang babae na nahulog at halos hindi makabangon. Walang nag-aalalang lumapit—lahat ay nagmamadali. Ngunit si Mara, kahit pagod at may bitbit pang mga gulay, agad na tinulungan ang matanda. Pinagmamasdan niya ang mukha ng matanda, at naalala niya ang sarili niyang lola na minsang tumulong sa kanya noong siya ay bata pa.
“Salamat po, anak,” ang boses ng matanda, nanginginig sa emosyon. “Hindi ko akalain may mga batang tulad mo pa ring nagmamalasakit.”
Ngunit bago pa siya makapagpahinga, tumawag ang isa niyang anak sa cellphone—si Paolo, nag-alala dahil may biglaang pagbaha sa kanilang lugar. Agad siyang naglakad pabalik sa bahay, dala-dala ang isang bahagi ng kanyang lakas at pag-asa.
Pagdating sa bahay, nakita niya ang kanilang maliit na tahanan na halos binaha. Tumalon si Ella sa kanyang mga bisig, umiiyak at nanginginig. “Mama! Mama!”
Hindi na nagdalawang-isip si Mara. Hinawakan niya ang mga kamay ng kanyang mga anak at pinangunahan silang lumikas sa mas mataas na lugar, sabay dala ang ilang pagkain at mga damit. Sa kabila ng panganib, nanatili siyang kalmado—alam niyang kailangan niyang maging matatag para sa kanila.
Matapos ang baha, dumating ang mga kapitbahay at nag-alok ng tulong. Si Mara, bagama’t pagod at basang-basa, ay nagpasalamat. Sa gabing iyon, habang nakaupo sa lumang sahig ng kanilang tahanan, pinagmamasdan niya ang kanyang mga anak na nakatulog sa tabi niya. Napangiti siya.
Sa simpleng sandaling iyon, naisip niya: kahit gaano kahirap ang buhay, kahit gaano kadilim ang gabi, ang pagmamahal at sakripisyo ay nagbibigay ng liwanag. Ang bawat pagod, bawat luha, ay may kapalit na ngiti at saya.
Lumipas ang mga buwan, at si Mara ay nakahanap ng mas maayos na trabaho bilang tagapangalaga sa isang maliit na eskwelahan. Hindi ito mataas na sahod, ngunit sapat para sa pangangailangan nila. Sa bawat bata na tinuturuan niya, naaalala niya ang mga araw ng pagod sa palengke, at natututo siyang maging mas matiyaga at mapagmahal.
Isang araw, habang nagtuturo sa mga estudyante, may dumating na magulang na nagpasalamat sa kanya. “Salamat po sa pag-aalaga sa anak ko,” sabi ng magulang. Si Mara ay ngumiti, iniisip ang sarili niyang mga anak at ang kanyang pamilya.
Sa dulo, natutunan niya na ang buhay ay hindi lamang tungkol sa pera o materyal na bagay. Ang tunay na kayamanan ay ang pagmamahal, sakripisyo, at pagtutulungan. Ang bawat araw na lumilipas, may bagong pagkakataon para magbigay, magmahal, at magpakatatag.
