ANG ANAK NA NAGLAKAD NG DALAWANG ORAS ARAW-ARAW PARA MAKAPAG-ARAL AT MABILHAN NG GAMOT ANG KANYANG AMA
Lumaki si Eman, labing-apat na taong gulang, sa isang maliit na baryo sa bundok ng Quezon. Wala na siyang ina—iniwan sila nang siya’y tatlong taong gulang pa lamang. Ang tanging kasama niya ay ang kanyang ama, si Mang Rodel, na may sakit sa baga at hindi na makapagtrabaho.
Araw-araw, bago sumikat ang araw, nagigising si Eman upang maglakad ng dalawang oras papunta sa paaralan. Wala siyang baon kundi tinapay at tubig, pero dala niya ang isang pangarap — makapagtapos ng pag-aaral at maipagamot ang ama.
“’Nak, wag mo nang pahirapan ang sarili mo,” madalas sabi ng kanyang ama habang inuubo.
Ngumiti lang si Eman. “Tay, kapag ako’y nakapagtapos, kayo naman po ang magpapahinga.”
Pag-uwi niya tuwing hapon, hindi siya diretso naglalaro. Tinutulungan niya ang ama sa pagtitinda ng gulay sa gilid ng kalsada. Kapag may natitirang kaunting pera, bumibili siya ng gamot. Kapag wala, tubig at dasal na lang ang kasama nila.
Isang araw, habang naglalakad si Eman pauwi, inulan siya nang malakas. Nabasa ang kanyang mga libro, ang sapatos niyang punit ay tuluyang napigtas. Pero tuloy lang siya sa paglalakad, kasi alam niyang may naghihintay sa bahay na umaasa sa kanya.
Pagdating sa bahay, sinalubong siya ng malakas na ubo ng ama. Nilagnat na naman ito. Wala silang pera para sa gamot, kaya niyakap niya ito nang mahigpit at tinakpan ng kumot. Sa dilim ng gabi, naririnig ang pag-ubo ni Mang Rodel at ang mahinang pag-iyak ni Eman.
Kinabukasan, may exam sa paaralan. Pumasok si Eman kahit walang tulog. Nang tanungin ng guro kung bakit siya mukhang pagod, ngumiti lang siya. “Ayos lang po, Ma’am. Gusto ko pong makapasa.”
Ilang buwan ang lumipas, at dumating ang araw ng graduation. Nakapagtapos si Eman bilang valedictorian. Sa entablado, tumayo siya at nagsalita:
“Ang medalya pong ito ay hindi para sa akin, kundi para sa tatay kong ngayon ay nasa ospital. Siya ang dahilan kung bakit ako tumatayo tuwing nadadapa, siya ang tunay na bayani.”
Tahimik ang lahat. Halos sabay-sabay ang pagbagsak ng luha ng mga guro at magulang.
Pagkatapos ng seremonya, tumakbo si Eman sa ospital dala ang medalya. Nang makita niya ang ama, mahina na ito, pero ngumiti.
“Anak… natupad mo,” mahina nitong wika.
Hinawakan ni Eman ang kamay ng ama at inilagay ang medalya sa dibdib nito.
“Tay, para po sa inyo ‘to. Ako na ang bahala sa lahat. Magpahinga na po kayo.”
At doon, sa pagitan ng mga luha at halakhak ng pasasalamat, dahan-dahang pumikit si Mang Rodel — may ngiti sa labi, dala ang pagmamahal ng anak na kailanman ay hindi sumuko.
Ngayon, si Eman ay isa nang nurse. Tuwing may pasyenteng matanda o mahina, palagi niyang naaalala ang kanyang ama.
At sa bawat gamot na ibinibigay niya, binubulong niya sa isip:
“Para sa’yo ‘to, Tay.”
