“HINDI AKO MAYAMAN, PERO MAY NANAY AKONG PINAKAMAHALAGANG YAMAN — NOONG GRADUATION, ISANG LINYA KO LANG ANG NAGPAIYAK SA BUONG PAARALAN.”
Ako si Lance, isang simpleng estudyante na lumaki sa kahirapan —
pero pinalaki ng isang ina na hindi kailanman sumuko.
Si Nanay Gloria, isang babaeng nagtatrabaho mula umaga hanggang gabi.
Tagalaba sa umaga, tagalinis sa hapon, at nagtitinda ng kakanin sa gabi.
Hindi siya natutulog nang mahimbing.
Hindi siya nagrereklamo kahit masakit na ang likod at sugatan na ang mga kamay.
Sabi ng iba, “Ang nanay ni Lance, sobrang sipag.”
Pero sa akin, hindi lang siya masipag.
Siya ang dahilan kung bakit ako humihinga ng may pag-asa.
ANG MGA GABI NG PAGOD
Tuwing alas singko ng umaga, gising na si Nanay.
Habang ako ay natutulog pa, siya ay naglalaba ng uniporme ng ibang tao.
Pagkatapos, lalabas para maglinis ng bahay ng kapitbahay.
At pag-uwi niya, magluluto ng kakanin para ibenta sa kanto.
Madalas, sinasabi ko,
“Nay, pahinga naman kayo.”
Ngumiti siya, pagod man.
“Anak, kapag tumigil ako, sino ang magbabayad ng tuition mo?”
Kaya kahit pagod siya, lagi siyang nakangiti.
At tuwing gabi, habang ako ay nag-aaral sa ilalim ng ilaw ng lampara,
siya ay naglalako pa rin ng kakanin sa labas.
At kapag uuwi siya, may dala siyang isang pirasong bibingka para sa akin.
“Anak, ‘yan na lang natira. Para sa’yo.”
At sa bawat kagat ko ng bibingka na ‘yon,
parang nilulunok ko ang lahat ng pagod at pagmamahal niya.
ANG MGA PANLALAIT AT PAGKAKAHIYA
Hindi ko makakalimutan nang minsan, tinanong ako ng kaklase ko,
“Bakit laging amoy sabon at gata ‘yung mga gamit mo?”
Ngumiti lang ako.
“Kasi nilalabhan ni Mama ng kamay.”
Tawa sila.
“Wow, old school! Siguro tuyo na kamay ni Mama mo!”
Masakit.
Pero sa halip na magalit, tiningnan ko lang ang kamay ko —
at naisip ko, mas okay nang amoy sabon, kaysa amoy kayabangan.
ANG ARAW NG GRADUATION
Pagkalipas ng maraming taon ng pagod, luha, at sakripisyo, dumating na ang araw na pinakahihintay namin.
Graduation day.
Puno ang gymnasium, magagarang damit, mamahaling cellphone, at mga magulang na may bouquet ng bulaklak.
At sa dulo ng upuan, nandoon si Nanay.
Suot ang lumang bestida, pawisan, may kalyo ang kamay, pero nakangiti.
Hawak niya ang lumang phone niya, handang kunan ako ng litrato.
Tinawag ang pangalan ko:
“VALEDICTORIAN — LANCE GLORIA!”
Tahimik akong lumakad papunta sa entablado.
Naririnig ko ang mga bulungan.
“Siya ‘yung anak ng tagalaba, ‘di ba?”
“Grabe, nakatapos din pala.”
Pero ngayong araw, hindi ko na tinago ang totoo.
Ngayon, ipagmamalaki ko na.
ANG LINYA NA NAGPAIYAK SA LAHAT
Humawak ako sa mikropono.
Tumingin ako sa dulo, kung saan nakaupo si Nanay,
nakangiti habang pinupunasan ang luha niya.
“Magandang hapon po.
Maraming salamat sa mga guro, sa mga kaklase, at sa mga magulang.
Pero higit sa lahat, gusto kong pasalamatan ang taong nagturo sa akin kung ano ang tunay na tagumpay —
ang nanay kong gumigising nang alas singko, natutulog nang alas dose,
para lang may pamasahe ako araw-araw.”
Tahimik ang buong gym.
Walang kumilos.
At sinabi ko ang linyang hindi nila makakalimutan:
“Hindi ako mayaman. Pero may nanay akong mas mahalaga pa sa lahat ng ginto sa mundo.”
At doon, nagsimulang umiyak ang buong gymnasium.
Ang mga kaklase kong dati ay natatawa, ngayon ay nakayuko.
Ang mga guro, pinupunasan ang luha.
At ang buong audience — tumayo, pumalakpak, at humanga sa babaeng nakaupo sa dulo ng upuan.
Pagkababa ko sa entablado, lumapit ako kay Nanay, kinuha ko ang medalya, at isinuot ko sa kanya.
“Nay, sa inyo po ‘to.
Kasi kung hindi dahil sa inyo, hindi ko maaabot ‘to.”
Niyakap niya ako nang mahigpit.
“Anak, hindi ko akalaing maririnig kong ipagmamalaki mo ako.
Akala ko habang buhay akong maghuhugas ng pinggan at magtatrabaho para lang mabuhay.”
Ngumiti ako.
“Nay, ‘yung bawat sabon na ginamit n’yo, naglinis ng pangalan ko sa mundo.”
ANG NANAY KONG PINAKAMAGANDA
Ngayon, ako na ang nagtatrabaho bilang guro sa parehong eskwelahan kung saan ako nagtapos.
At tuwing may batang nahihiya dahil mahirap siya, sinasabi ko palagi:
“Hindi mo kailangang mayaman para maging marangal.
Minsan, ang pinakamagandang regalo ng Diyos ay isang nanay na handang pagurin ang sarili,
para lang magningning ang anak niya.”
At tuwing umuuwi ako, sasalubungin pa rin ako ni Nanay —
pawisan, pagod, pero may ngiti sa labi.
At sasabihin niya:
“Anak, kumain ka na. May tinola ako, galing sa konting bonus.”
At sasagot ako:
“Nay, hindi ko kailangan ng bonus. Kayo ang pinaka-bonus sa buhay ko.”
