HINDI AKO NAHIHIYA NA ANG NANAY KO AY NANGANGALAKAL NG BASURA – PERO SILA, NAHIHIYA SILA SA SARILI NILA NANG MARINIG ANG HULING SALITA KO SA ARAW NG GRADUATION.
Lumaki akong hindi tinatawag sa pangalan ko.
Tinatawag nila ako bilang:
“Anak ng Basurera.”
“Amoy basurahan!”
“Pulutin mo na lang ‘yan, bagay sa trabaho ng nanay mo!”
Labindalawang taon akong ganito — mula Grade 1 hanggang Fourth Year High School.
Walang araw na hindi ako nagsisikap magpakatatag habang ang lahat ay nilalait ang pagkatao ko, hindi dahil sa kasalanan ko… kundi dahil sa trabaho ng nanay ko.
ANG NANAY KONG SI ALING LUZ
Tuwing alas tres ng madaling araw,
habang tulog pa ang buong barangay,
gising na ang nanay ko.
Bitbit ang sira-sirang kariton, sumusuot sa dilim, kumukuha ng bote, lata, plastik, papel — lahat ng maaaring ibenta para may pambili ng bigas.
May mga araw na inuuwi niya ako sa paaralan gamit ang perang pinulot niya sa basurahan.
Nakita ko kung paano niya bubuksan ang pagkain mula sa kahon ng fast food na itinapon na — pipiliin ang hindi pa nalalasahan, para may makain kami.
Pero kahit kailan, hindi ko siya ikinahiya.
Siya ang dahilan bakit ako buhay.
Siya ang dahilan bakit ako nakakapag-aral.
PERO ANG MUNDO – HINDI NAKITA ANG SAKRIPISYO NIYA.
Sa halip, tinawanan nila ako.
Nilalayuan.
Tila ako may sakit na nakakahawa.
Tuwing recess, ako lang ang walang ka-table.
Sa tuwing project groupings, wala akong ka-grupo.
Sa tuwing Parent’s Day, ako lang ang walang kasama — hindi dahil hindi dumating ang nanay ko, kundi dahil ayaw niyang mapahiya ako.
Isang araw, tinanong ko siya:
“Nay, bakit po hindi kayo pumapasok sa school? Kahit minsan lang?”
Tinignan niya ako, ngumiti, at sa mata niyang pagod, nakita ko ang pinakamalinis na pagmamahal.
“Anak, hindi ako takot mapahiya. Ang iniingatan ko ay ikaw. Ayaw kong saktan ka lalo.”
ANG ARAW NG PAGBABAGO – GRADUATION
Puno ang auditorium.
Mga magulang naka-barong at gown.
Ang nanay ko—nakasuot ng damit na galing pa rin sa basurahan.
Pero inayos niya ito, nilabhan, pinlantsa.
Hindi pinakamaganda, pero pinakamalinis at puno ng dignidad.
Tinawag ang pangalan ko:
“VALEDICTORIAN – JUAN MIGUEL L. REYES!”
Nag-ingay ang tao.
Nagpalakpakan sila.
Pero hindi ko agad kinuha ang medalya — hinawakan ko ang mikropono.
Tahimik ang buong auditorium.
ANG TALUMPATI NA NAGPATAHIMIK SA BUONG PAARALAN
“LABINDALAWANG TAON AKONG NILAYUAN NINYO. Tinawag n’yo akong anak ng basurera. Tama kayo.”
“Oo, ang nanay ko ay nangangalakal ng basura. Pero habang natutulog kayo sa komportableng kama, siya, nasa lansangan — hindi para magnakaw, hindi para manakit — kundi para mabuhay ako. Para makapasok ako sa eskwela araw-araw.”
“Kung wala siya, wala ako dito sa entabladong ‘to. Kung kahihiyan ang maging nangangalakal, sana maalala n’yo… mas kahihiyan ang pagtawa sa taong marangal ang ginagawa para lang may makain.”
Nang puntahan ko ang nanay ko sa likod ng auditorium,
isinabit ko sa kanya ang medalya at sinabi:
“Nay, hindi po ako ang Valedictorian ngayon… KAYO.”
At doon, nagsitayuan ang lahat.
Nagpalakpakan.
Umiiyak.
Maging ang mga taong nang-api sa amin, lumapit at humingi ng tawad habang umiiyak.
ANG KATOTOHANAN:
Hindi kahihiyan ang kahirapan.
Ang tunay na kahihiyan ay ang puso na hindi marunong rumespeto sa isang ina na nagsasakripisyo para sa anak niya.
Ako ang anak ng isang basurera.
At wala nang mas higit kong ipagmamalaki kundi iyan.
💛 “Ang isang ina na nasa basurahan, maaaring tingnan ng mundo bilang marumi… pero sa mata ng anak na minahal niya nang buong buhay, siya ang PINAKAMALINIS NA NILALANG SA MUNDONG ITO.”
