PINAGTABUYAN LANG SIYA SA KALSADA KASI “BAWAL MAGTINDA”—PERO NANG MALAMAN NG MGA PULIS KUNG BAKIT SIYA NAGTITINDA, LAHAT SILA NATAHIMIK.
Mainit ang araw noon, pero hindi iyon alintana ni Rico, isang labindalawang taong gulang na batang lalaki.
May bitbit siyang maliit na plastik na lalagyan ng kakanin — sapin-sapin, kutsinta, at puto na siya mismo ang naglalako sa gilid ng kalsada sa Pasig.
“Kakanin po! Limang piso lang! Para sa gamot ni Nanay!”
Paulit-ulit niyang sigaw habang pawis na pawis, bitbit ang lumang tray.
Wala siyang tsinelas, may punit ang t-shirt, pero makikita sa mata niya ang determinasyon.
Hindi siya namamalimos — nagtitinda siya, marangal, kahit bata pa.
Ang Totoong Dahilan
Bata pa lang si Rico, siya na ang tumutulong sa ina.
Ang nanay niya, si Aling Mila, ay may sakit sa baga.
Hindi na nakakapasok sa trabaho, kaya’t araw-araw, si Rico ang lumalabas para magbenta.
Hindi para magkapera lang — kundi para makabili ng gamot na ₱80 isang piraso.
Araw-araw kailangan ‘yon ni Nanay.
“Rico, anak,” sabi ng ina habang umuubo,
“Kung pagod ka na, wag mo nang pilitin.”
Ngumiti si Rico.
“Hindi po ako napapagod, Nay. Kasi gusto ko pong gumaling ka.”
Ang Insidente
Isang araw, habang nagtitinda siya sa may tapat ng simbahan, may lumapit na dalawang barangay tanod.
“Hoy, bata! Bawal ‘yan dito! Hindi ka puwedeng magtinda sa bangketa!” sigaw ng isa.
Biglang nataranta si Rico.
“Pasensiya na po, Kuya. Sandali lang po, paubos na po ito, pambili lang po ng gamot ni—”
“Walang pero! ‘Di mo ba alam, violation ‘yan? Lahat ng sidewalk vendors, pinaalis na!”
Kinuha ng isa sa kanila ang tray ni Rico, at ilang kakanin ang nalaglag sa lupa.
Yumuko siya, pinulot isa-isa kahit nadudumihan.
Ang mga tao sa paligid, may ilan tumatawa, may ilan naman natahimik lang.
Pero walang lumapit.
“Kuya, pakiusap lang po… huwag niyo pong kunin. Wala na pong ibang pagkain si Nanay.”
Ngunit tinabig siya ng tanod.
“Umalis ka na riyan bago ka madala sa presinto.”
Nang sandaling iyon, tumakbo si Rico, bitbit ang natira sa tray.
Hindi niya alam kung iiyak o magagalit — pero sa isip niya, isa lang ang malinaw:
“Hindi ako magnanakaw. Gusto ko lang pong gamutin si Nanay.”
Ang Pagkikita
Kinagabihan, habang umuulan, nakaupo si Rico sa tapat ng sari-sari store.
Nilapitan siya ng isang lalaking naka-payong.
“Anak, bakit nandito ka pa? Uulan na.”
Hindi niya kilala ang lalaki, pero mabait ang boses nito.
“Okay lang po ako. Hintayin ko lang po makabenta ng konti, para may pambili po ng gamot ni Nanay.”
Napatingin ang lalaki sa tray — halos wala nang laman.
“Magkano na lang lahat niyan?” tanong nito.
“Isang daan po lahat, Kuya.”
Kinuha ng lalaki ang tray, at sabay inabot ang isang libo.
“Sa’yo na lahat ‘yan. Wag mo nang ibalik ang sukli.”
Namula si Rico, parang hindi makapaniwala.
“Salamat po, Kuya. Bibilhan ko na po ng gamot si Nanay!”
Ngumiti lang ang lalaki.
“Anak… ako si SPO2 Vargas, assigned sa barangay dito. Pasensya ka na sa mga tanod kanina. Hindi nila alam.”
Tahimik si Rico, pero ngumiti lang at nagpasalamat.
Pag-uwi niya, niyakap siya ng kanyang ina.
“Anak, basa ka. Pero bakit ang dami mong dala?”
“Nay, may mabait pong pulis na bumili ng lahat ng kakanin ko. Hindi na po tayo kailangang mag-alala ngayong gabi.”
Ang Pagbabago
Kinabukasan, isang puting sasakyan ang huminto sa harap ng bahay nila.
Bumaba si SPO2 Vargas kasama ang ilang opisyal ng barangay.
Bitbit nila ang mga kahon ng pagkain, gamot, at ilang gamit.
“Rico, Aling Mila—patawarin n’yo po kami. Mali ang nangyari kahapon.
Ang ganitong kabaitan, dapat tinutulungan, hindi tinataboy.”
Dahil sa nangyari, pinayagan si Rico na magtinda muli — pero ngayong may maliit na pwesto na binigay ng barangay mismo.
Madalas na ring tumulong ang mga tao; bumibili hindi lang dahil sa kakanin, kundi dahil sa kwento nilang mag-ina.
At nang gumaling si Aling Mila, sinabi niya:
“Rico, anak… hindi mo lang ako niligtas sa sakit. Tinuruan mo rin silang lahat kung ano ang ibig sabihin ng marangal na pakikibaka.”
Ang Aral
Minsan, ‘yung mga taong tinataboy ng lipunan, sila ‘yung may pinakatotoong puso.
At kung minsan, kailangan lang natin makinig bago humusga.
