“ANG DOKTOR NA HUMUSGA SA MUKHA NG MAHIRAP—AT ANG ARAW NA NAGPAHIYA SA KANYA.”
Maulan ang hapon nang dumating si Mang Tonyo, basang-basa, buhat ang anak niyang si Ella, walong taong gulang, hinihika at hirap huminga. Dali-dali niyang dinala ito sa emergency room ng isang pribadong ospital sa Quezon City.
“Dok! Dok! Tulungan niyo po ‘yung anak ko! Hindi na po siya makahinga!”
Ngunit sa halip na agad siyang lapitan, sinenyasan lang siya ng receptionist, habang ang doktor, isang batang internist na bagong salta, ay tiningnan siya mula ulo hanggang paa.
Madungis ang baro ni Mang Tonyo, may putik ang pantalon, at naka-tsinelas lang.
“Sir,” malamig ang boses ng doktor, “bago po namin i-admit ‘yan, kailangan niyo munang magbayad ng deposit. ₱20,000 po.”
“Dok, wala pa akong dalang pera ngayon, pero may sahod po ako bukas—trabaho po ako sa construction.”
Umiling ang doktor.
“Pasensya na, sir. Hindi kami charity. Pumunta na lang po kayo sa public hospital.”
Napayuko si Mang Tonyo, nanginginig, habang lumuluha ang anak niya. Lumapit siya at hinawakan ang kamay ng doktor.
“Dok, anak ko lang ‘to… kahit nebulizer lang muna, awa niyo na.”
Ngunit tumalikod lang ang doktor at pumasok sa loob ng opisina.
Ilang minuto ang lumipas. Biglang dumating ang isang lalaking nakasuot ng polo barong, may dalang payong, mukhang pagod ngunit matatag — ang ama ng batang doktor.
“Rico! Anak! Ano’ng nangyayari dito?”
“Pa… may pasyente po. Pero wala silang pambayad, kaya—”
Hindi pa natatapos si Rico, nilapitan na ng matanda si Mang Tonyo at si Ella.
“Diyos ko… Ella?” sabi ng lalaki, habang lumuhod sa tabi ng bata.
Nagulat si Rico.
“Pa… kilala niyo sila?”
“Oo, anak. Si Mang Tonyo ang taong nagligtas sa buhay mo noong naaksidente ka sa probinsya. Siya ang nagbuhat sa’yo papunta sa health center — kahit umulan, kahit duguan ka.”
Napatigil si Rico. Parang nabingi siya sa sinabi ng ama niya.
Lumapit siya kay Mang Tonyo, nanginginig, habang unti-unting bumubuhos ang luha.
“Mang Tonyo… ako po ‘yung batang tinulungan niyo noon. Patawarin niyo po ako. Ang sama ko.”
Agad niyang kinuha ang stethoscope at inasikaso si Ella. Sa loob ng ilang minuto, ginamot niya ito nang buong pag-aalaga — walang usapang pera, walang kondisyon.
Pagkatapos ng gamutan, huminga nang maayos si Ella at nakatulog nang payapa. Tahimik lang si Mang Tonyo, pero bakas sa kanyang mga mata ang pag-unawa.
“Salamat, Dok. Hindi ko kayo sinisisi. Sana lang, sa susunod, mas makita niyo muna ang tao — hindi ang bulsa.”
Kinabukasan, habang nag-iisa si Rico sa opisina, tinitigan niya ang lumang litrato sa cellphone niya — ang batang siya, nakaratay sa ospital, at isang lalaking may putik sa mukha na buhat-buhat siya.
Ngayon lang niya lubos na naintindihan ang ibig sabihin ng “propesyon na may puso.”
