PINAPAG4LIT4N AKO NI MAAM DAHIL LAGI AKONG TULOG

Ako si Jelay, Grade 9 student. Tahimik lang ako sa klase, pero kung alam lang ng iba kung gaano ako pagod sa bawat araw na pumapasok ako sa eskwelahan.

Araw-araw, halos wala akong tulog. Hindi dahil naglalakwatsa ako o naglalaro, kundi dahil ako ang nagbabantay sa kapatid kong dalawang taong gulang tuwing gabi. Si Mama kasi nagtatrabaho sa isang club. Gabi ang pasok niya, alas-siyete ng gabi hanggang alas-tres ng madaling araw. Siya lang ang bumubuhay sa amin mula nang iwan kami ni Papa at magbuo ng ibang pamilya.

Simula noon, si Mama na lang ang sandigan ko. Pero dahil gabi-gabi siyang umaalis, ako na ang tumayong parang nanay sa bahay. Ako ang nag-aalaga sa kapatid kong si Mico, nagpapainom ng gatas, nagpapalit ng lampin, at nag-aalo kapag umiiyak siya sa kalagitnaan ng gabi.

Madalas, hindi ko na napapansin ang oras.

“Jelay… gising ka pa ba?” minsan tanong ni Mama bago siya umalis.

“Oo, Ma. Ako na bahala kay Mico.”

Ngumiti lang siya kahit halatang pagod na pagod na.

“Salamat, anak. Balang araw babawi ako sa inyo.”

Pag-alis ni Mama, tahimik na ang bahay. Pero hindi ako makatulog dahil umiiyak si Mico. Hawak ko siya habang binubulungan, “Tulog ka na, baby. Nandito si Ate.”

Minsan, hanggang alas-tres ng madaling araw, gising pa rin ako.

Kaya tuwing umaga, kahit sobrang antok, pinipilit kong bumangon.

Isang basong tubig lang at pandesal ang almusal ko, tapos lalakad ako papuntang eskwelahan.

Pagdating ko sa klase, halos lumuwa na ang mata ko sa antok. Habang nagtuturo si Ma’am, unti-unti nang bumibigat ang ulo ko, hanggang sa mapapapikit ako.

“JELAY!” sigaw ni Ma’am.

Napatayo ako, gulat na gulat.

“Lagi kang natutulog sa klase! Kung ayaw mong mag-aral, huwag ka na lang pumasok!”

Tahimik lang ako. Nakayuko.

Hindi ko magawang ipaliwanag na hindi ako tamad, na hindi ko gusto ang matulog sa gitna ng klase.

Habang nakatayo ako sa harap ng buong klase, naririnig ko ang mga mahihinang tawanan ng mga kaklase ko.

“Lagi na lang tulog si Jelay,” bulong ng isa.

“Siguro naglalakwatsa ‘yan sa gabi,” sabi pa ng isa.

Pero hindi nila alam, kung gaano kabigat ang mga gabi ko.

Nang matapos ang klase, tumakbo ako papunta sa likod ng paaralan at doon umiyak nang tahimik. Ayokong marinig ng iba. Gusto kong sumigaw pero wala akong lakas.

“Panginoon,” bulong ko habang pinupunasan ang luha ko, “pagod na po ako… pero hindi ako susuko.”

Kinabukasan, gano’n na naman. Pero may kakaibang nangyari.

Pinatawag ako ni Ma’am sa faculty room.

“Jelay,” sabi niya, “bakit ka ba laging tulog sa klase? May problema ba sa bahay?”

Hindi ko na napigilan. Umiyak ako sa harap niya.

“Ma’am… ako po kasi ang nag-aalaga sa kapatid ko. Si Mama po nagtatrabaho sa club tuwing gabi. Si Papa po, may iba nang pamilya.”

Tahimik lang si Ma’am. Kita ko sa mukha niya na nagulat siya, tapos bigla niyang hinawakan ang kamay ko.

“Pasensya ka na, anak. Hindi ko alam ang pinagdadaanan mo. Mula ngayon, tutulungan kita. Huwag kang mag-alala, hindi mo kailangang mag-isa.”

Simula noon, nagbago ang trato niya sa akin. Hindi na niya ako pinapagalitan kapag inaantok ako. Sa halip, binibigyan niya ako ng extra time sa assignments, minsan pa nga ay pinapakain niya ako sa canteen.

Naramdaman kong hindi pala ako nag-iisa.

At kahit pagod ako gabi-gabi, mas ginanahan akong mag-aral.

Ngayon, tuwing gabi habang binabantayan ko pa rin si Mico, tinitingnan ko siya habang natutulog. Napapangiti ako kahit pagod.

“Lalaban tayo, baby. Para kay Mama. Para sa atin.”

Hindi lahat ng batang tahimik ay tamad o walang pakialam. Minsan, sila ang pinakamatapang, ’yung mga bata na tahimik lang pero pinapasan ang bigat ng buhay.

Matutong umunawa. Dahil hindi mo alam, baka ‘yung kaklase mong inaantok lang ay gising buong gabi, nagmamalasakit sa pamilya niya.

At kung ikaw man ay katulad ni Jelay, pagod, puyat, at halos bumigay, tandaan mo, may Diyos na nakakakita sa lahat ng sakripisyo mo.

Balang araw, babalikan mo ang mga gabing iyak at pagod mo, at sasabihin mo sa sarili mo.

“Buti na lang, hindi ako sumuko.”